Komponenty i systemy HYDAC zapewniające maksymalną ochronę przed wybuchem Od ATEX i IECEx do NEC – produkty do atmosfer potencjalnie wybuchowych

UE wydała dwie zharmonizowane dyrektywy dla Europy odnoszące się do zdrowia i bezpieczeństwa.

Wymagania dla maszyn i sprzętu

Dyrektywa 2014/34/UE Parlamentu Europejskiego w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do urządzeń i systemów ochronnych przeznaczonych do użytku w atmosferze potencjalnie wybuchowej. Ta dyrektywa określa stosowanie sprzętu elektrycznego i nie elektrycznego w atmosferach potencjalnie wybuchowych. Jest przeznaczona głównie dla producentów urządzeń i komponentów, które są stosowane w atmosferach potencjalnie wybuchowych. Zastąpiła ona pierwszą dyrektywę ATEX

94/9/WE. Od 20 kwietnia 2016 roku wszystkie nowe produkty wprowadzone na rynek muszą być certyfikowane zgodnie z nową dyrektywą 2014/34/UE. Wszystkie certyfikaty w ramach dyrektywy 94/9/WE pozostaną jednak ważne.

Wymagania mające zastosowanie do konstruktora/operatora systemu

Dyrektywa 99/92/WE (ATEX 153) definiuje minimalne wymagania dla zdrowia i bezpieczeństwa na stanowiskach pracy w odniesieniu do warunków roboczych oraz obsługi produktów i materiałów w atmosferach potencjalnie wybuchowych. Dyrektywa dzieli stanowisko pracy na strefy i definiuje kryteria dla kategoryzacji produktów w tych strefach.

Transpozycja do prawa krajowego

Dyrektywy zostały transponowane do prawa krajowego w krajach Unii Europejskiej. W Niemczech dyrektywa 2014/34/WE została transponowana jako „rozporządzenie 11 odnoszące się do ustawy o bezpieczeństwie produktu”, znane również jako rozporządzenie o ochronie przeciwwybuchowej (ExVO). Dyrektywa 99/92/WE została transponowana jako rozporządzenie w sprawie bezpieczeństwa przemysłowego (BetrSichV) oraz rozporządzenie w sprawie substancji niebezpiecznych (GefStoffV).

IEC publikuje globalnie unormowane przepisy w kwestii technologii elektrycznej i elektronicznej. Komisje techniczne opracowują normy dla różnych obszarów specjalizacji. Aby zapewnić harmonizację, normy publikowane przez UEC są głównie przyjmowane do norm krajowych i europejskich bez większych zmian. Publikacje IEC dotyczące ochrony przeciwwybuchowej urządzeń i systemów elektrycznych są opracowywane przez komisję techniczną TC31. W ramach programu certyfikacji IECEx tworzy globalne ramy dla niezależnej kontroli i certyfikacji urządzeń oraz usług powiązanych z ochroną przed wybuchem.
Tak jak w przypadku ATEX, IECEx dzieli zagrożone obszary na strefy na podstawie częstotliwości i czasu trwania zagrożenia.

W USA sprzęt elektryczny stosowany w atmosferach potencjalnie wybuchowych podlega krajowemu kodeksowi elektrycznemu (NEC).

Inaczej niż w przypadku regulacji w Europie oraz programu IECEx, NEC 500-504 dzieli atmosfery potencjalnie wybuchowe na trzy klasy (klasy I do III dla gazów, pyłów i włókien) oraz dwie grupy dla częstotliwości i czasu obecności tych substancji. W 1996 roku w NEC 505–506 wprowadzono model strefowy podobny do programu międzynarodowego, równolegle do modelu klasowego.
Sprzęt przeznaczony do stosowania w górnictwie jest certyfikowany zgodnie z przepisami administracji BHP w kopalniach (MSHA).

W Kanadzie dopuszczenie jest wydane zgodnie z kanadyjskim kodeksem elektrycznym (CEC 18). Klasyfikacja tych obszarów opierała się wcześniej na modelu grupowym, tak jak w USA. Od ostatniej modyfikacji CEC w 2015 roku model strefowy jest wyłącznie stosowany do nowych systemów i nowych konstrukcji, podobnie do IECEx. Stary sprzęt zgodny z modelem grupowym może być nadal użytkowany zgodnie z poprzednimi regulacjami (załącznik J18). Prowincje kanadyjskie oddzielnie podejmują decyzje o wdrożeniu CEC. Czasami dołączane są załączniku.

Obecnym zestawem przepisów w Brazylii jest dyrektywa Inmetro 179/2010. Ta dyrektywa bezpośrednio akceptuje certyfikaty zgodnie z programem IECEx, ale inaczej niż w przypadku certyfikatów IECEx zachowują one ważność tylko przez trzy lata. Inne certyfikaty takie jak ATEX są akceptowane tylko wtedy, gdy są zharmonizowane z normami OEC 60079.

Rosja utworzyła Eurazjatycką Unię Celną (EACU) z Białorusią, Kazachstanem, Armenią i Kirgistanem. Skutkiem tego są jednolite przepisy wdrażane w tych krajach. Ochrona przed wybuchem jest uregulowana w dyrektywie TR-CU 012/2011. Certyfikaty EAC mogą być wydane dla dostaw jednorazowych na okres ważności, 1, 3 lub do 5 lat. Certyfikaty ATEX lub IECEx są akceptowane jako podstawa dla certyfikacji EAC.

W Indiach sprzęt elektryczny w atmosferach potencjalnie wybuchowych musi mieć zatwierdzenie ze strony PESO – Organizacja Bezpieczeństwa dla Produktów Naftowych i Wybuchowych. W kwestii dopuszczenia sprzętu przepisy indyjskie różnią się między urządzeniami produkowanymi w Indiach a urządzeniami importowanymi do Indii. W przypadku urządzeń indyjskich wyłączne zastosowanie mają normy krajowe. Są one oparte częściowo na starszych wersjach norm IEC i EN. W przypadku urządzeń importowanych wymagane są certyfikaty IECEx lub ATEX zgodnie z najnowszymi normami. Dopuszczenie może być przyznawane tylko przez CCoE – głównego kontrolera materiałów wybuchowych za pośrednictwem akredytowanego laboratorium badawczego w Indiach. Raporty z badań wydane przez laboratoria inne niż indyjskie są uwzględniane w obowiązkowych kontrolach. Dyrektor generalny bezpieczeństwa górniczego (DGMS) jest odpowiedzialny za produkty stosowane w górnictwie.

Certyfikacja w Chinach podobna do programu IECEx. Oparta jest na normach IEC i EN, które zostały przyjęte lub zmodyfikowane. Certyfikaty ATEX lub IECEx mogą być stosowane jako podstawa dla certyfikacji chińskiej. Certyfikaty NEPSI muszą być odnawiane co pięć lat.

Certyfikacja jest również przeprowadzana zgodnie z programem IECEx w Korei. Przepisy koreańskie są również oparte na normach IEC i EN, które zostały przyjęte bez zmian lub zmodyfikowane. Certyfikaty ATEX lub IECEx, które zostały już wydane, mogą stanowić podstawę certyfikacji, mimo że trzeba wziąć pod uwagę dodatkowe przepisy krajowe.

W Japonii sprzęt elektryczny wykorzystywany w zastosowaniach ochrony przeciwwybuchowej musi być certyfikowany przez TIIS – Instytut Techniczny Bezpieczeństwa Przemysłowego. Normy dla typów ochrony przed zapłonem są głównie oparte na normach serii IEC 60079. Starsze wydania tych norm zostały zharmonizowane w niektórych przypadkach, jednak dołączono również poprawki i odstępstwa. Certyfikaty TIIS są ważne przez 3 lata, a następnie muszą być odnawiane lub przedłużane. Normy mają zastosowanie tylko do urządzenie w obszarach z ryzykiem gazu lub pyłu. Urządzenia grupy I (górnictwo) nie podlegają programowi TIIS i również nie odgrywają istotnej roli ekonomicznej, ponieważ w Japonii jest tylko jedna komercyjna kopalnia węgla.

Australia i Nowa Zelandia przyjęły program IECEx do swoich przepisów krajowych. To oznacza, że produkty z certyfikatem IECEx mogą być używane bezpośrednio. Wyjątkiem jest stan Queensland. Wciąż nie ma on własnych dopuszczeń w określonym zakresie. Biuro administracyjne dla systemu IECEx znajduje się w Australii.